آکادمی ماهر

الکتروموتور یکی از اصلی‌ترین تجهیزاتی است که هر برق‌کار باید به‌خوبی با آن آشنا باشد و بتواند اطلاعات آن را تحلیل کند. شناسنامه هر موتور، پلاک آن است که اطلاعات کلیدی و مهمی‌از موتور را ارائه می‌دهد. این داده‌ها نقش مهمی‌در تعیین شرایط و مکان مناسب نصب موتور دارند .

آگاهی از این اطلاعات به افزایش عملکرد و دستیابی به بازدهی بهینه موتور کمک می‌کند. یکی از مواردی که در هنگام پلاک‌خوانی موتور با آن مواجه می‌شویم، پارامتر IM است. در این مطلب به بررسی مفهوم IM در پلاک موتورهای الکتریکی و همچنین آموزش پلاک خوانی موتور می‌پردازیم .

استانداردهای نصب موتور و کد IM روی پلاک موتور

اکثر موتورهای طراحی شده قابلیت نصب در وضعیت‌های مختلف را دارند. نصب صحیح موتور در انتخاب مناسب آن نقش مهمی‌دارد.

استانداردهای IEC60034-7 و NEMA اطلاعات جامعی درباره نصب موتور، وضعیت شفت و فلنج ارائه می‌دهند. برای نمایش وضعیت بهینه نصب موتور، از کدهای IM یا International Mounting استفاده می‌شود که شامل دو بخش کد I و کد II است و اطلاعات زیر را درباره موتور ارائه می‌کند:

نحوه نصب (افقی یا عمودی)

نوع نصب (روی دیوار، سقف یا زمین)

نوع پایه یا فلنج

شرح روش نصب

وضعیت و نوع شفت

این کدها به انتخاب صحیح موتور کمک می‌کنند و نصب موتور را بهینه می‌سازند.

کد I در IM پلاک موتور

X چگونگی نصب موتور (افقی- عمودی)

حروف V و B در این بخش به نوع نصب موتور اشاره دارند. حرف V نصب عمودی و حرف B نصب افقی را مشخص می‌کند.

K نوع نصب موتور به دیوار، سقف یا زمین

الکتروموتورها با توجه به نوع کاربردشان می‌توانند بر روی دیوار، سقف یا کف نصب شوند. نوع و محل نصب این تجهیزات معمولاً با کد IM و حروف مرتبط نشان داده می‌شود.

کد II در IM پلاک موتور

Y نوع نصب موتور (پایه یا فلنج)

موتور معمولاً از طریق پایه یا فلنج به سقف، دیوار یا کف متصل می‌شود. نوع اتصال با یک عدد مشخص می‌گردد که شامل اعداد 1، 2 و 3 است. این اعداد به ترتیب نشان‌دهنده نصب موتور روی پایه، ترکیبی از پایه و فلنج، یا فقط روی فلنج هستند.

Z شرح نحوه نصب موتور

استفاده از فلنج تخت یا مخروطی برای نصب موتور در این بخش مشخص می‌شود. این بخش شامل ارقام 0، 1 و 6 است که به ترتیب نمایانگر استفاده از فلنج تخت، فلنج مخروطی و پایه یا فلنج مخروطی به‌تنهایی هستند.

T وضعیت شفت موتور

شفت موتور می‌تواند به صورت‌های مختلفی مانند افقی، عمودی به سمت بالا یا عمودی به سمت پایین نصب شود، که این بستگی به نوع نصب موتور دارد.

R نوع شفت موتور

در کد II ، چهار رقم 1، 2، 3 و 9 به ترتیب نشان‌دهنده شفت استاندارد، شفت دوم، شفت مخروطی و شفت‌های خاص هستند.

در پلاک‌خوانی موتور، به‌عنوان نمونه می‌توان به موتورهایی با کدهای IM B35 و IM 1001 اشاره کرد. موتور با پلاک IM B35 دارای فلنج تخت بوده و به صورت افقی روی پایه و فلنج نصب می‌شود. همچنین، موتور با پلاک IM 1001 نیز فلنج تخت دارد، اما تنها روی پایه به شکل افقی قرار می‌گیرد.

جمع‌بندی

درک درست از اطلاعات پلاک موتورهای الکتریکی برای انتخاب مناسب موتور در کاربردهای مختلف بسیار حائز اهمیت است. یکی از پارامترهای کلیدی در پلاک موتور، پارامتر IM‌ می‌باشد که نوع نصب و وضعیت عملکرد موتور را مشخص می‌کند. در این مقاله، به بررسی دقیق این بخش از پلاک موتور پرداخته‌ایم.